Het belang van mislukkingen
Eén van de meest succesvolle en misschien wel belangrijkste activiteiten van het Platform Jonge Dierenartsen is het jaarlijkse Foutencollege. Niet zozeer vanwege de inhoud, maar vooral vanwege de vorm. Fouten maken is belangrijk voor professionele ontwikkeling. Het Foutencollege nodigt de jonge professionals uit, dingen die misgaan te delen en erom te lachen. Dat is letterlijk bevrijdend. Bewust proberen wij onze fouten namelijk zo snel mogelijk te vergeten en te doen alsof ze nooit zijn voorgekomen. Maar het leren van fouten gaat vaak onbewust. Door het maken van fouten positief te benaderen kunnen we die nieuwe, ‘weggestopte’ kennis ontsluiten en delen met anderen. Kunstfouten zijn miskende fouten, zou je kunnen zeggen.
Toegegeven, fouten maken is niet leuk. We kennen allemaal het gevoel ‘door de grond te willen zakken’. Het is ook zeker niet voorbehouden aan jonge dierenartsen. Hoeveel moeten we in de diergeneeskunde niet uitvinden door ‘trial and error’? Juist met jaren ervaring kom je vaak voor geheel nieuwe vraagstukken te staan; dat punt waarop er behoefte is aan innovatie. Zou je op dat punt willen vermijden een fout te maken, mis je per definitie een kans iets nieuws uit te vinden. Walt Disney werd ooit afgewezen als redacteur bij een nieuwsblad omdat hij zogezegd geen fantasie had. Daarna zijn er nog een paar dingen heel erg misgegaan, voordat hij succes zou hebben met zijn animaties. Mickey Mouse had bijna niet bestaan, omdat hem werd verteld dat ‘zo’n reuzenmuis op een groot scherm vrouwen heel erg zou afschrikken’. Gelukkig heeft hij het er niet bij laten zitten! Van Disney is de quote: “Everyone falls down. Getting up is how you learn to walk.”
"nbedoelde fouten moeten niet worden gevolgd door harde straf, maar vriendelijke uitnodiging om het geleerde in praktijk te brengen." -
In het Bestuurlijk Overleg Veterinaire Professie (BOVP), waarin we nadenken de borging van de kwaliteit van de diergeneeskundige zorg, hebben we het onder meer over nut en noodzaak van permanente educatie, professionele standaarden en tuchtrecht. Wat ons betreft zijn dit middelen en geen doelen. Het doel is: continue professionele ontwikkeling. Fouten mogen maken is daarvoor cruciaal, net als in de wetenschap waarop we ons evidence based handelen baseren. In het belang van een goede beroepsuitoefening moeten regels en afspraken ruimte laten om te experimenteren. Onbedoelde fouten moeten daarom niet worden gevolgd door harde straf, maar vriendelijke uitnodiging om het geleerde in praktijk te brengen. Anders wordt nieuwe kennis en ervaring die niet past binnen de geschetste lijntjes, angstvallig buiten beschouwing gelaten. Daardoor missen we de kans op ‘briljante mislukkingen’ die onze professie juist verder helpen. Zeker als collega’s zich ervoor schamen deze kennis te vermenigvuldigen.
Het wordt nog een hele kunst om nieuwe professionele normen zó op te stellen dat zij enerzijds recht doen aan onze waarden en principes en anderzijds aansporen ‘onbevangen’ nieuwsgierig te blijven naar nieuwe inzichten. Gelukkig heeft de KNMvD de afgelopen jaren veel geleerd van het opstellen van richtlijnen. Je zou kunnen zeggen dat we op dit gebied briljante mislukkingen kunnen delen met onze gesprekspartners. We zouden er zeker een boeiend college over kunnen geven!
