Blog van de voorzitter: ‘Transparantie in diverse tinten paars’
De afgelopen tijd worden we als beroepsgroep keer op keer geraakt door negatieve beeldvorming in de media. Termen als ‘peperdure dierenartsenpraktijken’ en zelfs ‘onbetrouwbare dierenartsen’ zijn aan de orde van de dag. Dierenartsen en paraveterinair dierenartsassistenten voelen zich genoodzaakt zich te wapenen tegen boze tot ronduit agressieve eigenaren. Het zijn telkens krassen op de ziel van veterinaire professionals die naar eer en geweten hun werk doen. Hoe kan het toch dat het imago van dierenvriend heeft plaatsgemaakt voor geldwolf?
Onze eerste respons is betere uitleg geven en terecht. Clustervoorzitter GD Paul Mandigers publiceerde een verhelderend artikel in de Gelderlander met de kop: ‘Niet de dierenarts, maar onze liefde voor dieren is onbetaalbaar’. De strekking is dat goede zorg nu eenmaal geld kost. Dierenartsen en hun werkgevers moeten ‘hun eigen broek ophouden’. Er zijn in onze vrije markt geen instanties die bijspringen als de kosten niet kunnen worden gedekt door de opbrengsten. Terwijl de kosten voor bijvoorbeeld een praktijkpand en diagnostische apparatuur enorm uiteen kunnen lopen. Het zou de eigenaren dus niet moeten verbazen dat de tarieven voor diagnostiek en behandeling variëren per regio en met de brede waaier aan mogelijkheden die door een praktijk worden geboden. We mogen ook trots zijn op de beschikbaarheid van diergeneeskundige zorg van hoge kwaliteit in Nederland. Het is heel belangrijk dat Mandigers dit inzicht deelt en we moeten hiermee niet-aflatend op de trom slaan.
Maar er moet meer gebeuren. In de aanloop naar de publicatie van het onderzoek naar tarieven van de dierenartsenpraktijk in opdracht van het ministerie van LVVN, maakte de ACM bekend om onderzoek te gaan doen naar het functioneren van de vrije markt waarin wij opereren. Op zichzelf lijkt dit ons goede zaak. Want eerlijke concurrentie is normaal gezien in het belang van de consument en zou in onze stiel dus goed moeten uitpakken voor diergezondheid en -welzijn. Dit veronderstelt echter dat de eigenaar kan kiezen voor een zorgaanbieder die past bij zijn bestedingspatroon. En daar wringt de schoen. Want kiest een eigenaar wel bewust voor eerstelijns- of tweedelijnszorg als hij een praktijk binnenstapt? Valt er überhaupt iets te kiezen buiten reguliere werktijden? En is het wel te verwachten dat een eigenaar een rationele keuze maakt, als zijn dier ernstig ziek is? Ik denk van niet. Op zo’n emotioneel geladen moment moet hij juist blindelings kunnen vertrouwen op de afweging van de dierenarts die wéét wat beslist nodig is in het belang van mens en dier.
Een gebrek aan transparantie leidt tot wantrouwen en een diep gevoel van onveiligheid – Dalai Lama
Persoonlijk durf ik mijn hand in het vuur te steken voor onze veterinaire professionals. Ik ken onze pappenheimers. Zij staan zonder meer, dag in dag uit, voor een zorgvuldige afweging van belangen zoals verwoord in de Code voor de Dierenarts. Maar we moeten ook in de spiegel durven kijken. Het beeld dat wij terugkrijgen uit de media is niet fraai en doet pijn. Het vertrouwen dat wij altijd als vanzelfsprekend mochten genieten, staat onder druk. We zullen niet alleen nog beter moeten uitleggen wat wij doen, maar daarbij ook opener moeten zijn over onze beweegredenen (waarom stellen wij deze keuze voor?). Transparantie – zoals treffend omschreven door de Dalai Lama – gaat om het verhaal áchter de euro’s. Het veronderstelt dat je je laat kennen als professional én als professie. Eigenaren moeten weten waar we moreel gezien voor staan. Daarom maken wij bij de vorming van de nieuwe beroepsorganisatie van transparantie een speerpunt. Laten wij die ‘black box’ zoals sommigen de dierenartsenpraktijk momenteel ervaren, gezamenlijk inkleuren met diverse tinten paars.
