Als ik jou een paard cadeau geef…

Kicking off 2024 with a bang: the new WSAVA Professional Wellness Guidelines are published! Dit is de eerste zin van een post op LinkedIn van Nienke Endenburg – corresponderend auteur van het wetenschappelijk artikel ter zake in het Journal of Small Animal Practice. Ik ben onmiddellijk zeer geïnteresseerd, omdat deze richtlijnen collega’s die het moeilijk hebben tot steun kan zijn.

Professionele uitdagingen

Die steun is hard nodig. Wereldwijd wetenschappelijk onderzoek wijst uit dat veel praktiserende dierenartsen slecht opgewassen zijn tegen de uitdagingen van het vak. Eén van de risicofactoren is gelegen in hun persoonlijkheidskenmerken. Velen zijn zogenaamde high achievers en/of perfectionisten. Zij leggen zelf de lat erg hoog. Tel hierbij op dat veel dierenartsen na afstuderen kampen met eenzaamheid en vaak geconfronteerd worden met het lijden en doden van dieren. En je hebt een goede cocktail voor mentale problemen, met uitval en menselijk leed tot gevolg. Ik ben dus blij met de publicatie van Nienke Endenburg en trots op de one welfare group aan onze faculteit, die als missie heeft het welzijn van mens en dier in relatie tot hun omgeving te optimaliseren.

Wansmakelijke braakbal

Maar tot mijn verdriet kopt de eerste de beste dierenarts notabene die commentaar geeft op de post ‘Professional wellness impossible’. A ‘profession’ that knowingly injures its patients and defraud its clients is guartanteed to suffer angst, depression and worse. Het blijkt hem inhoudelijk eigenlijk niet om onze professie te gaan. Maar het leed is geschied. Dierenartsen met bovengenoemde persoonlijkheidskenmerken hebben nu juist moeite zich te wapenen tegen dit soort aantijgingen. Ik schrijf onmiddellijk een waarderend commentaar op de publicatie, in de hoop dat deze wansmaklelijke braakbal niet meer bij iedereen die het bericht leest, bovenaan staat.

Collegiale relaties

Gezelschapsdierenpraktici zijn niet de enigen die te maken hebben met negatief commentaar tot ronduit agressief gedrag. Alle dierenartsen, in welke tak van sport zij ook werkzaam zijn, komen vroeg of laat tot de ontluisterende ontdekking dat eigenaren, veehouders en andere professionals in het veld hen bepaald niet altijd welgezind zijn. Het is niet de vraag óf zij ooit zullen worden uitgescholden of voor rotte vis worden uitgemaakt op social media, maar wanneer.

En of zij zich daarbij door dik en dun gesteund weten door hun collega’s, is maar helemaal de vraag. Veterinaire collegiale relaties worden in het betreffende artikel aangegeven als belangrijke stressfactor. Dat is in mijn ogen een trieste wetenschappelijke bevinding waar de professionele gemeenschap beslist iets tegenover moet stellen. De KNMvD werkt in elk geval aan verbinding en collegialiteit, in samenwerking met verwante organisaties zoals Dactari.

Wiens paard is het dan?

Maar ook persoonlijk kun je je wapenen tegen negativiteit. Ik vind de wijze les die het volgende verhaal schuilgaat, in dat opzicht zeer helpend.

Boeddha was bezig zijn leringen over te brengen op een groep discipelen toen een man hem benaderde en hem beledigde, met de intentie om hem aan te vallen. In het bijzijn van alle aanwezigen reageerde Boeddha met de grootst mogelijke rust. Hij bleef volledig kalm en stil.

Toen de man weg was, stelde een van de discipelen, die woedend was om het gedrag, Boeddha de vraag waarom hij zich op deze manier had laten misbruiken door een vreemdeling.  Boeddha antwoordde heel rustig: “Als ik jou een paard cadeau geef, maar jij het niet accepteert, wiens paard is het dan?” Na een moment van twijfel antwoordde de discipel: “Als ik het niet aanvaard, dan blijft het van u.”

Boeddha knikte en legde uit dat hoewel sommige mensen er misschien voor kiezen om hun tijd te verspillen met het beledigen van anderen, wij nog altijd de keuze hebben of we deze beledigingen accepteren of niet, net zoals met elk ander cadeau. “Als jij het aanneemt, dan accepteer je het. En zo niet, dan blijft degene die jou beledigt simpelweg achter met een belediging in zijn handen.”

Het zal vast niet altijd lukken om met rust en kalmte te reageren op de onvermijdelijke beledigingen die ons in het werk ten deel vallen. Veterinaire professionals zijn ook maar mensen. Maar het is wel een inspirerende gedachte dat wij altijd een keuze hebben. Wij kunnen bij onszelf te rade gaan: heb ik mij gedragen zoals een goede veterinair betaamt? Is mijn innerlijke kompas in lijn met de Code voor de Dierenarts? En als het antwoord ‘ja’ is, zeg dan gewoon ‘nee’ tegen het paard.

Met deze goede raad van niemand minder dan Boeddha wens ik jullie namens de KNMvD veel professionele vreugde en gemoedsrust in het nieuwe jaar!